بسم لله ارحمن الرحیم
جغرافیای مرز با تأکید بر مرزهای ایران
هدف : آشنا کردن دانشجویان با مباحث مرز در جغرافیای سیاسی و نیز مسائل
بحرانی مرزهای ایران سرفصل ها: 1- تعاریف و مفاهیم مرز و سرحد. 2-
سیر تحول مرز به عنوان یک عنصر فضایی 3- انواع مرز: مرزهای طبیعی. مرزهای
هندسی . مرزهای فیزیوگرافیک . مرزهای فرهنگی 4- مراحل استقرار و تثبیت
مرز. 5- مرزهای بین المللی درجغرافیای سیاسی: الف- مرزهای خشکی ب-
مرزهای آبی و دریایی ج- مرزهای هوایی د- مرزهای فضایی
6-
تأسیسات مرزی(مرزبان، گمرک، گذرنامه و...) 7- کارکرد ها و تعاملات مرزی.
8- کشمکش مرزی و منازعات غیر نظامی درمرزهای بین المللی. 9- ویژگی های
کلی مرزهای ایران (انواع، طول، مسائل کلی مرزی و غیره) 10- مسائل مرزهای
شمالی ایران. 11- مسائل مرزهای غربی ایران. 12- مسائل مرزهای جنوبی
ایران الف - از دهانه فاو تا بندرعباس ب - از بندرعباس تا خلیج گواتر 13-
مسائل مرزی شرقی ایران الف – مرز ایران و پاکستان ب- مرز ایران و
افغانستان
تعریف مرز:
دکتر
حافظنیا درباره مرز مینویسد: «مرز عامل تشخیص و جدایی یک واحد
متشکلسیاسی یا کشور از دیگری واحدهای مجاور و به عبارتی جدا ساز قلمرو
فرمانروایی دو نظامسیاسی است».
آلاسدایر
درایسدل –جرالد.اچ بلیک :مرز به پدیده ای فضائی اطلاق می شود که منعکس
کننده قلمرو حاکمیت سیاسی یک دولت بوده و مطابق قواعدی خاص در مقابل حرکت
انسان ،انتقال کالا،...مانع ایجاد می کند
